Elke beschaafde politieke partij zou het hierna geformuleerd solidariteitspact in het partijprogramma moeten opnemen.

Het Algemeen Welzijn Programma (AWP)

Het AWP dient om elke volwassen burger in Nederland te voorzien van een ondersteuningspakket waarmee een financieel draaglijk, veilig en zelfstandig leven mogelijk is.

Populaire begrippen in hetzelfde kader zijn ‘basisloon’ en ‘WAO voor iedereen’.

Een dergelijk programma grijpt in op vele aspecten van het dagelijks leven en is niet eenvoudig in te voeren. Er zijn vele wetten en regelgevingen die aangepast, vervangen en zelfs afgeschaft moeten worden. Overgang naar het AWP zou wel eens 10 à 20 jaar in beslag kunnen nemen.

Voor wie?

De gedachte is dat een ieder vanaf de leeftijd van X (X = bijvoorbeeld 25) jaar wonende in Nederland een uitkering ontvangt waarmee hij/zij in de primaire levensbehoeften kan voorzien. Deze uitkering is ongeconditioneerd  en belastingvrij.

Behalve leeftijd X zijn er nog twee andere belangrijke data. De ene is de leeftijd tot waarop men leerplichtig is 16 jaar. Tussen 16 en 18 jaar zijn jongeren die nog geen startkwalificatie hebben gehaald nog kwalificatieplichtig. Vanaf 18 jaar is men volwassen en heeft men kiesrecht. Het AWP voor de categorie 16-25 moet nader worden uitgewerkt, maar heeft tot doel de jongere te ontwikkelen tot een bewuste, verantwoordelijke burger.

De AWP-uitkering

Elke burger ontvangt de AWP-uitkering. Daar deze ongeconditioneerd is doet het er niet toe of de ontvanger getrouwd is of samenwoont. Het principe van ‘ongeconditioneerd’ is dat de overheid – voor wat betreft de basisvoorziening -  zich niet mengt in de persoonlijke omstandigheid van de burger.

De uitkering is levenslang. Dit betekent dat de AOW wordt afgeschaft.

Omdat een ieder de uitkering ontvangt, wordt ook het minimumloon afgeschaft. En idem dito wordt ook de werkloosheidsuitkering en de bijstandsuitkering afgeschaft. Er vindt dus geen toetsing plaats of iemand verwijtbaar werkeloos is, wel of niet voldoet aan de wekeneis en of men wel of niet bereid is om ergens anders aan de slag te gaan.

Financiering

Er zijn verschillende financiële stromen die dit programma gaan ondersteunen.

Voor burgers die in loondienst zijn en meer verdient dan de AWP-uitkering betaalt de werkgever de AWP-uitkering aan de overheidsinstantie ongeacht of de werknemer partime of voltijds werkt. Voor de werkgever maakt het dus in deze situatie in principe niets uit. Het effect is wel dat de werknemer een meer onafhankelijke positie inneemt: hij/zij is immers financieel minder afhankelijk van de werkgever.

Omdat er nogal wat aan wet en regelgeving verandert, met de bedoeling deze eenvoudiger te maken met minder noodzaak tot controle vanuit de overheid, zal dit aanzienlijke besparingen bij overheidsdiensten moeten kunnen opleveren.

Een andere belangrijke geldstroom moet komen vanuit het belang om het verschil in rijkdom onder controle te krijgen. Het is een ieder gegund om zoveel als mogelijk te gaan verdienen, maar dat kan niet gaan zonder een verantwoordelijkheid te nemen naar de maatschappij waarin men leeft. Dat betekent zij die bovenmatig verdienen, en bovenmatig vermogen bezitten, verantwoordelijkheid nemen voor de financiering van het AWP. Bijvoorbeeld, de grens zou kunnen liggen bij 5 ton salaris per jaar en vermogen van 5 miljoen. Daarboven komt, behalve de normale belastingen die al gelden, een solidariteitsafdracht voor het AWP (bijvoorbeeld de financiering van de AWP-uitkering van x uitkeringsgerechtigden per y-ton salaris en/of z-ton vermogen).

Omdat de AWP-uitkering belastingvrij is zullen andere belastingen omhoog gaan.

Om de overgang naar het nieuwe stelsel mogelijk te maken, en in feite de maatschappij volledig te herinrichten, verstrekt de ECB gedurende een periode van 20 jaar leningen aan het land die deze overgang gaat maken.

Verzekeringen

Behalve financiële zekerheid worden er in het AWP ook een aantal verzekeringen geregeld. Als eerste is daar natuurlijk de huidige Basisverzekering voor Zorg. Maar in het pakket omvat ook een Persoonlijke Aansprakelijkheidsverzekering en een Uitvaartverzekering.  Daarnaast is er een Overlijdensrisico-verzekering voor het geval er minderjarige kinderen in het spel zijn.

Ontslagrecht

Omdat aan minimum bestaansvoorwaarden is voldaan kan het ontslagrecht heel waarschijnlijk sterk vereenvoudigd worden.

Zelfstandige positie

Het AWP maakt het voor een ZZP-er een stuk eenvoudiger om te functioneren. Maar ook de positie van een zwart werkenden (zoals bijvoorbeeld huishoudelijke hulp). In feite betekent het dat (super) goedkope arbeid minder vanzelfsprekend is. Voor de werker betekent het dat het accent verschuift van ‘puur genereren van inkomen’ naar ‘plezier in het werk, sociale contacten, zich nuttig voelen’. Het moet leiden tot minder stress, minder burn-out, minder midlife crisis, meer bestaanszekerheid.

Woonrecht

Het AWP heeft ook tot doel een ieder een fatsoenlijk onderkomen te bieden. De AWP-uitkering moet in verhouding staan tot de huurprijs van een een-persoons woning (studio). De huurprijs van een eengezinswoning staat in verhouding tot 2x de AWP-uitkering.

Wordt een hypotheek genomen op een woning dan bestaat deze uit drie componenten. Er is een Basishypotheek waarvan 30-jarige annuïteit in verhouding staan tot de AWP-uitkering. In feite is deze annuïteit even groot als de huurprijs zou zijn. De basishypotheek is verzekerd binnen het AWP (in feite de Hypotheekgarantie)

Het tweede deel is de Economische hypotheek. Deze hypotheek betreft het meerdere tot de financiering van 70% van de executiewaarde. Het is mogelijk te verzekeren voor Hypotheekgarantie.

Het derde deel is de Tophypotheek die nodig is voor het meerdere.

Is de woningeigenaar niet meer in staat om de annuïteit te betalen en is hij genoodzaakt de woning te verkopen dan is hij alleen aansprakelijk voor de Basishypotheek en de Economische hypotheek. De Economische hypotheek is in feite het deel waarvoor hij bewust het risico is aangegaan omdat dit uitgaat boven de basishypotheek. Het risico van de Tophypotheek ligt geheel bij de bank.

Verantwoordelijke burger

Het AWP gaat ervanuit dat de burger verantwoordelijk en welbewust deelneemt aan de maatschappij. Als tegenprestatie stelt die maatschappij het AWP ter beschikking. Maar is er sprake van een gerechtelijke veroordeling dan heeft dat consequenties voor deelname aan het AWP.

Milieu en maatschappij

De mens belast de aarde in een onevenredige mate. De aarde raakt overbevolkt, en de mens verbruikt veel meer energie dan nodig is voor een normaal bestaan waardoor de aarde opwarmt. Wat ‘normaal’ is, is niet eenvoudig te definiëren maar het principe van AWP is dat primaire levensbehoeften afgezekerd zijn, en alles daarboven mogelijk is maar niet zonder consequenties. Dat betekent bijvoorbeeld dat energie (elektriciteit, gas, benzine, e.d.) voor dat deel dat binnen de primaire levensbehoeften valt zonder belasting en accijns ter beschikking wordt gesteld, maar daarboven extra belast worden. Bijvoorbeeld voor elektriciteit zou de grens kunnen liggen op 1500 kWh p.p.. Tot die hoeveelheid is er geen belasting en moet in verhouding staan tot de AWP-uitkering. Wordt er meer elektriciteit verbruikt dan geldt een ander, hoger, tarief. Op dezelfde wijze moet dat ingericht worden voor andere energiebronnen. Het principe is dat binnen de grenzen van het AWP het energieverbruik in verhouding staat tot een verantwoorde belasting van de aarde. Alles wat er bovenuit gaat is een individuele keuze om toch meer te verbruiken dan de aarde aankan.

Op vergelijkbare wijze dient het AWP ook om de omvang van de wereldbevolking in de toekomst op een verantwoord niveau te brengen. In principe moet het betekenen dat wat voortplanting betreft elke burger zichzelf kan vervangen. Anders gezegd, als een echtpaar twee kinderen krijgt moet het AWP dat kunnen faciliteren. De kinderbijslag verdwijnt, het AWP moet dit voor twee kinderen kunnen dragen. Komen er meer kinderen dan is dat een bewuste keuze van de ouders, wat feitelijk bijdraagt aan de ongewenste groei van de wereldbevolking.